Świat roślin jest dla nas nieoceniony. To dzięki nim na naszej planecie mogły rozwinąć się zwierzęta, w tym ludzie. M.in. dzięki roślinom możemy oddychać, bo w procesie fotosyntezy produkują tlen. Zapewniają także jedzenie i leki, są surowcem budowlanym i służą jako podstawowe źródło energii dla około 40% ludności świata. Przez setki lat ewolucji nauczyliśmy się wykorzystywać niemal każdy element roślin i odpowiednio je przetwarzać.
Szacowana liczba gatunków roślin to około 500 tysięcy, jednak faktycznie odkrytych jest obecnie ok. 310 tysięcy. Ich różnorodność jest ogromna. Choć oczywiście posiadają wiele cech wspólnych, to w toku ewolucji u poszczególnych grup roślin wykształciły się różne rozwiązania. Dobrym przykładem są tutaj kwiaty, które chociaż tak bardzo kojarzą nam się z roślinami, wcale nie występują u wszystkich gatunków. Są charakterystyczne dla roślin nasiennych. Ich głównym zadaniem jest umożliwienie roślinie rozmnażania się. Ponieważ służący do tego pyłek musi być przeniesiony przez owady lub inne zwierzęta, rolą kwiatów jest przyciąganie zapylaczy. Dlatego też tak często kuszą kształtem, kolorami i zapachem.
Choć większości z nas kwiaty kojarzą się głównie z różami, tulipanami czy polnymi stokrotkami, to niektóre z nich potrafią być naprawdę bardzo niezwykłe!
Wiktoria królewska (Victoria Amazonica) – Występuje w Ameryce Południowej, ale również coraz częściej możemy podziwiać ją w ogrodach botanicznych w ogrzewanych basenach. Jest nazywana talerzem wodnym, ze względu na swój nietypowy wygląd. Pływające liście osiągają średnicę nawet 400 cm, a ich brzegi zawinięte są w górę, co zapewnia im dużą wyporność. Kwiat osiąga nawet 35 cm średnicy, rozwija się po południu i zamyka nad ranem, wydzielając silną woń, która zwabia owady. Roślina zamyka w sobie chrząszcze i uwalnia je obsypane pyłkiem, którym te później zapylają inne kwiaty.
Dziwidło olbrzymie (Amorphophallus titanum) zwane też gnijącą lilią – Jest to jeden z rekordzistów jeśli chodzi o wysokość. Kwitnie co 3 do 6 lat. Kwiatostan osiąga nawet 330 cm wysokości. Kwiaty te pachną dla człowieka jak padlina. Najintensywniejszy zapach, który dla człowieka jest wręcz nie do zniesienia, wydzielany jest nocą. Zwabia przede wszystkim chrząszcze i błonkówki.
Bukietnice (Rafflesia sp.) – są to rośliny pasożytnicze, nie posiadają liści, łodyg ani właściwych korzeni. Ich kwiaty przypominają ogromny dzban otoczony mięsistymi, czerwonymi płatkami. Są to największe kwiaty świata. Do niedawna rekord należał do bukietnicy Arnolda, dorastająca do 100 cm średnicy. W 2020 r. na Sumatrze zakwitła jednak bukietnica tuan-mudae, która osiągnęła aż 111 cm. Ponieważ kwiaty te wydzielają intensywny zapach padliny, nazywane są trupimi kwiatami.
Krąpiel całolistna (Tacca integrifolia) – jej kwiatostany nazywane są nietoperzami. Złożone są ze skupiska 20 – 40 czarnych lub białych kwiatów przypominających głowy nietoperzy, a duże białe podsadki (specyficznie ukształtowany rodzaj liści, z których wyrastają kwiaty) wyglądają
jak rozpostarte skrzydła nietoperza. Niezwykłości tym roślinom dodają jeszcze zwisające długie „wąsy”, które osiągają nawet 30 cm długości.
Orchidee, czyli storczyki, to cała grupa roślin, które bardzo często posiadają piękne kwiaty o niezwykłych kształtach. Dlatego też są chętnie hodowane w domach i szklarniach.
Małpia twarz (Dracula simia) – orchidea z Peru i Ekwadoru, która w naturze jest epifitem, czyli rośnie na innych roślinach, wykorzystując je jako podporę. Jej kwiaty są dość małe, osiągają ok. 6 cm. Mają jednak bardzo charakterystyczny kształt – można na nich odróżnić parę ciemnych „oczek” oraz „nos”, a płatki wyglądają jak porośnięte futerkiem. Dlatego, zwłaszcza oglądane z pewnej odległości, przypominają bardzo twarze małpek.
„Opatulone niemowlęta” (Anguloa uniflora) – ta pochodząca z kolumbijskich Andów orchidea posiada kwiaty o niezwykłym kształcie. Na pewnym etapie rozwinięcia płatków wyglądają one jak niemowlęta otulone pieluszką.
Biała czapla (Habenaria radiata) – ten azjatycki storczyk rośnie na terenach podmokłych i w wysokich górach. Posiada piękne, białe kwiaty o płatkach z poszarpanymi brzegami, które przypominają czaplę w locie.
Storczyk baletnica (Oncidium cariniferum) – pochodzi z Australii, dorasta do 15 cm wysokości. Jego kwiaty mają kolor biało – pomarańczowy, a wyglądem przypominają tańczącą baletnicę w spódnicy.
Są to tylko przykłady zdumiewającej różnorodności, którą obserwujemy u roślin. Wiele z niezwykłych gatunków to endemity, czyli takie organizmy, które występują tylko w jednym, konkretnym miejscu na Ziemi. To one są najbardziej zagrożone na wyginięcie. Świat roślin, ze względu na działalność człowieka, cały czas się zmienia. Silna urbanizacja i konsumpcja doprowadziły do wymarcia lub zagrożenia wymarciem wielu gatunków. Zmniejszanie zróżnicowania flory wpływa również na wymieranie fauny. Na szczęście coraz więcej krajów widzi to zagrożenie i stara się mu zapobiegać, wprowadzając np. międzynarodowe regulacje, które ograniczają handel roślinami, tworzone są także obszary ochrony, które mają za zadanie zachować w stanie nienaruszonym najcenniejsze obszary.